W 1918 roku, po ponad 120 latach Polska odzyskała niepodległość. I wojna światowa przyniosła ziemiom polskim ogromne zniszczenia wojenne. Odradzające się państwo przez wiele lat borykało się m.in. z problemami finansowymi, które utrudniały powojenną odbudowę. Jednym ze sposobów na poprawę sytuacji kraju było pozyskanie zagranicznego wsparcia finansowego. Wsparcia takiego, w obszarze ochrony zdrowia, mogła udzielić fundacja założona w 1909 roku przez jednego z najbogatszych ludzi na świecie – Johna Davisona Rockefellera.
Dzięki Fundacji Rockefellera polscy lekarze i badacze wyjeżdżali na stypendia do Stanów Zjednoczonych, gdzie mogli obserwować nowoczesne działania w zakresie ochrony zdrowia, m.in. tamtejszą szkołę higieny.
W 1922 roku Ministerstwo Zdrowia Publicznego kierowane przez dr. Witolda Chodźkę zawarło z Fundacją umowę, na sfinansowanie założenia i budowy siedziby pierwszej w Europie Państwowej Szkoły Higieny. Kwota wyasygnowana przez Amerykanów wynosiła prawie 300.000 ówczesnych dolarów.
Dzięki powołaniu Szkoły, możliwe stało się prowadzenie kursów z dyscyplin badanych w PZH. Uczestnicy szkoleń mogli pogłębiać swoje doświadczenie poprzez praktyki w należącym do PSH Ośrodku Zdrowia w Amelinie, którego działalność także była dotowana przez Fundację. W drugiej połowie lat 30., dzięki wsparciu Fundacji, założony został funkcjonujący w strukturze PSH Instytut Higieny Psychicznej. Była to instytucja skupiająca się przede wszystkim na prowadzeniu przychodni dla dzieci i młodzieży z zaburzeniami nerwowymi i psychicznymi oraz ambulatorium dla dorosłych.
W styczniu 1938 roku, już po śmierci J. D. Rockefellera, w hallu Państwowej Szkoły Higieny odsłonięto tablicę pamiątkową ku jego czci. W uroczystości wzięli udział m.in. minister pracy i opieki społecznej Marian Zyndram-Kościałkowski i ambasador USA w Polsce Anthony Drexel-Biddle. W latach okupacji niemieckiej tablica zaginęła.
W latach międzywojennych związki PZH z Fundacją Rockefellera były bardzo silne. Dzięki niej, możliwe stało się znaczne rozwinięcie działalności naukowej i dydaktycznej prowadzonej przez instytut i jego filie.
Przygotował: J. Kozakowski (Biblioteka Naukowa NIZP–PZH)
Opracowano na podstawie Sprawozdań z działalności PZH za lata 1919-1938 oraz artykułu Rockefellerczycy polskiej służby zdrowia czczą pamięć J. D. Rockefellera („Medycyna i Przyroda”, nr 2/1938, s. 12-14)